Komunikację międzyludzką można porównać do znanej z przypowieści biblijnej – wieży Babel, która jest symbolem pomieszania języków. I bynajmniej owe „poplątanie” nie dotyczy wyłącznie przedstawicieli różnych państw, jak mogłoby się początkowo wydawać. Objawia się ono również w trochę odmiennym znaczeniu, w ramach tej samej społeczności kulturowej. Ludzie porozumiewający się w oparciu o ten sam system znaków obejmujących gramatykę i słownictwo mogą mieć też problemy natury komunikacyjnej i pod wieloma względami zupełnie się nie rozumieć. Każdy człowiek reprezentuje bowiem jeden z czterech Stylów Myślenia. Są ludzie ukierunkowani na znalezienie wśród docierających do nich informacji Faktów – osoby takie w Modelu FRIS® nazywane są Zawodnikami. Dla innych z kolei najważniejsza jest perspektywa Relacji, gdyż są w sposób szczególny uwrażliwieni na zależności międzyludzkie, emocje, czyli tak zwani Partnerzy. Są też Wizjonerzy, dla których kluczowe jest kreowanie, wymyślanie, przedstawianie pomysłów. Zaś czwarty styl – Badacz, reprezentują ci przedstawiciele społeczeństwa, którzy szukają w otaczających ich świecie przede wszystkim struktur, ukierunkowani są zatem na zrozumienie i uporządkowanie całości. Model FRIS® podpowiada, jakie mamy naturalne uzdolnienia oraz predyspozycje, na czym się koncentrujemy, czyli na co zwracamy uwagę m.in. w procesie komunikacji.
My tu gadu-gadu, a z tego nic?
Któż nie chciałby wiedzieć, co warunkuje nasze zachowanie w nowych sytuacjach, gdy postępujemy intuicyjnie, na czym polega nasz sposób komunikacji z otoczeniem czy dlaczego z jedną osobą jest nam znacznie łatwiej, a z drugą trudniej się dogadać… Odpowiedzi na te pytania warto szukać w Modelu FRIS®, który opisuje sposoby myślenia i działania ludzi. – To bardzo ciekawe narzędzie psychometryczne w stosunku do wszystkich innych dostępnych na rynku, gdyż jest proste, praktyczne, a ponadto jako jedyne metodologicznie polskie, kulturowo osadzone – i w tym tkwi jego największa wartość, tłumaczenia sprzyjają bowiem zniekształceniom. Służy do diagnozy uzdolnień, a więc rozwoju osobistego i zawodowego. Zostało stworzone przez dr Annę Samborską-Owczarek. Co ważne, wykazuje bardzo wysokie wskaźniki rzetelności – tłumaczy Iwona Bobrowska-Budny, która jest jednym z trenerów prowadzących kurs „Usprawnianie komunikacji w zespole oraz z partnerami w biznesie w oparciu o Style Myślenia i Działania – Neurowspółpraca” w Akademii Leona Koźmińskiego. Aby zyskać cenne wskazówki na temat własnych talentów, trzeba wypełnić kwestionariusz FRIS®. Za jego pomocą można odkryć nie tylko swoje silne strony i na tej podstawie obrać właściwy kierunek dalszego rozwoju, lecz także wybrać odpowiedni charakter pracy, która będzie przynosić nam satysfakcję i pomagać osiągać stan flow, czyli uskrzydlenia.
Ponadto jedną z najcenniejszych korzyści FRIS®, przydatną zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, jest świadomość komunikacyjna, dzięki której można łatwiej porozumiewać się z osobami reprezentującymi zupełnie odmienne od nas Style Myślenia, co z natury często nie należy do zadań łatwych. – Jeżeli dwie osoby o różnych Stylach Myślenia, poznają, zrozumieją i zaakceptują różnice w swoich schematach myślowych oraz nauczą się efektywnej komunikacji ze sobą, to jest duża szansa na uzyskanie efektu synergii – dodaje Iwona Bobrowska-Budny. W przypadku zgodności Stylów Myślenia istnieje dużo większe prawdopodobieństwo, że komunikacja będzie płynna, chociażby ze względu na podobieństwo w sposobie przekazywania i rozumowania informacji. Jednak wówczas ważne może być poznanie ryzyka wynikającego ze współpracy z „podobnymi do mnie”, łatwo bowiem w takiej relacji stracić uważność.
Kolejność ma znaczenie
Model FRIS® jest społecznie pożyteczny i ma duży potencjał biznesowy. Po pierwsze bardzo ułatwia zrozumienie, jakie role zespołowe najłatwiej będzie pełnić danym osobom, ale również wskazuje, iż dobrze dobrany zespół powinien składać się z osób, które w swoich strategiach działania mają umiejętności kreowania, strukturalizowania, lubią działać lub wolą pracę z ludźmi. Dzięki temu zostanie pokryty cały proces pracy nad projektem. Model FRIS® pozwala w łatwy sposób włączać pracowników do działań w tych obszarach, w ramach których są najbardziej efektywni, gdyż posiadają stosowne predyspozycje – tłumaczy Nadejda Kirova z Akademii Leona Koźmińskiego. Aby tworzyć sprawnie funkcjonujące struktury firmy, warto zatem uzmysłowić sobie, że realizacja każdego przedsięwzięcia składa się z trzech etapów: inicjowania, przygotowania i realizacji (działanie w oparciu o fakty i ludzi). Pierwszy z nich wymaga opracowania koncepcji i określenia wizji celu – w tej roli doskonale sprawdza się Wizjoner. Drugi obliguje do działania na dużym poziomie szczegółowości, polega bowiem na analizie zasobów, planowaniu i projektowaniu rozwiązania – w tym wypadku najlepiej radzi sobie sobie Badacz. Natomiast trzeci dotyczy wdrażania planów lub nowych rozwiązań, a więc z jednej strony konieczne okazuje się podejście zadaniowe i orientacja na cel Zawodnika, a z drugiej ważne są relacje, umiejętność pracy z ludźmi czy budowania zaangażowania – wówczas na wysokości zadania staje Partner. W przypadku długoterminowej współpracy należy wziąć również pod uwagę Style Działania, które są połączeniem Stylu Myślenia z indywidualnymi preferencjami, doświadczeniami czy wartościami. Pozwala to określić postawę danej osoby wobec rozwiązywanych problemów. O ile Styl Myślenia jest niezmienny, to Styl Działania może ewoluować w czasie, np. w przypadku zmiany sytuacji zawodowej. – Istnieje 14 Stylów Działania w ramach FRIS®. Tworzą one kompozycje, które składają się z jednej, dwóch lub trzech aktywnych i widocznych w działaniu perspektyw: Badacza, Zawodnika, Partnera i Wizjonera – opowiada Iwona Bobrowska-Budny.
Czemu służą Style Myślenia i Działania. – FRIS® jest po to, abyśmy mogli zrozumieć, że jesteśmy różnorodni i zachowujemy się zgodnie ze swoimi naturalnymi strategiami, a nie złośliwie, jak czasami myślimy wzajemnie o sobie. Każdy ze Stylów Myślenia ma swój określony styl zachowania, który może być opacznie odbierany przez inne style. Dla przykładu, jeżeli ktoś w Stylu Myślenia jest Zawodnikiem, to może być pochopnie oceniany przez Partnerów ukierunkowanych na ludzi jako osoba zbyt silnie ukierunkowana wyłącznie na cel, a w rzeczywistości tak nie jest – podsumowuje Iwona Bobrowska-Budny. Celem pracy z zespołami w oparciu o wyniki FRIS® jest m.in. to, aby Badacz mógł zrozumieć język Wizjonera, a Partner znalazł porozumienie z Zawodnikiem. Posiadając tę wiedzę, mogą lepiej współpracować i realizować wspólnie zadania – FRIS® ułatwia bowiem komunikację międzyludzką i zrozumienie wzajemnych zachowań.
