Aktualności

Czy jest równość między kobietami a mężczyznami na rynku pracy?

Czy jest równość między kobietami a mężczyznami na rynku pracy?

15 lutego, 2011 0 komentarzy

Równość na rynku pracy gwarantuje Konstytucja, Kodeks pracy i szereg innych dokumentów ratyfikowanych przez państwo polskie po wstąpieniu do UE. Z badania przeprowadzonego w ramach projektu „Godzenie ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn” wynika, że jedynie 28% badanych pracodawców oraz 29% pracowników uważa, że mamy do czynienia z brakiem równości szans kobiet i mężczyzn . Reszta badanych bądź wprost zaprzecza istnienia problemu, bądź też nie chce zabierać zdania w tej kwestii. Jak wskazuje dr Elwira Gross-Gołacka, Dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej:  „Po  części wynika to stąd, że o nierówności na rynku pracy mówi się głównie w kontekście widocznych i mierzalnych aspektów, jak poziom zatrudnienia, wynagrodzenia czy szanse na awans. Nie zdajemy sobie jednak sprawy, że źródła tych problemów nie leżą w  nieprecyzyjnych przepisach, a głównie w przyjętych w społeczeństwie stereotypach i tradycyjnym podejściu do ról przypisanych kobietom i mężczyznom”.

W Polsce dominuje tradycyjny model rodziny opierający się na założeniu, że to mężczyzna jest ekonomicznym filarem rodziny i to on pracując zawodowo, zapewnia rodzine byt. Kobieta jest odpowiedzialna za wychowanie dzieci i prowadzenie domu, nawet jeśli sama pracuje zawodowo. Przyjęcie stereotypowo narzuconych ról wynikających z podłoża kulturowego i z funkcji biologicznych prowadzi do zachwiania równowagi obydwu płci na rynku pracy. Mężczyźni i kobiety wpadają w pułapkę stereotypu, dlatego mówiąc o nierówności na rynku pracy, musimy wziąć pod uwagę zarówno sytuację kobiet i mężczyzn z punktu)widzenia przyjmowania oczekiwanych i nieoczekiwanych ról rodzinnych i zawodowych.

Najbardziej zauważalnym przejawem nierówności jest ograniczanie szans i możliwości kobiet na rynku pracy. Obiektywne dane ekonomiczne mówią, że kobiety przeważają w grupie osób biernych zawodowo. W dużej mierze sytuacja taka wynika z faktu urodzenia dziecka, co wpływa na ograniczenie aktywności zawodowej na krótszy lub dłuższy czas. Ponadto, postrzeganie kobiet przez pracodawców przez pryzmat ich obowiązków związanych z macierzyństwem prowadzi do obserwowanych dysproporcji w zarobkach kobiet i mężczyzn (kobiety zarabiają średnio o jedną trzecią mniej ), zajmowanych stanowiskach oraz dostępie do kształcenia i podnoszenia kwalifikacji. Pracodawcy często z góry zakładają mniejszą wydajność i dyspozycyjność kobiet związaną z opieką nad dziećmi (zwolnienia na chorobę dziecka), tym samym zaniżają ich wartość jako pracownika.

Kobieta nieposiadająca dzieci postrzegana jest natomiast przez pryzmat potencjalnego macierzyństwa, co z kolei prowadzi do niechęci pracodawców do zatrudniania młodych kobiet na czas nieokreślony, czy też zmniejsza skłonność pracodawców do inwestowania w podnoszenie ich kwalifikacji i kompetencji. W konsekwencji umniejsza to znaczenie pracy kobiet, obniża ich aspiracje i plany.

W przypadku mężczyzn odpowiedzialność za materialne bezpieczeństwo rodziny doprowadza do coraz większego zaangażowania się w pracę, a tym samym nadmiernego obciążenia pracą zawodową. Częste branie nadgodzin jest szansą na zarobienie dodatkowych pieniędzy, ale odbywa sie kosztem rodziny. Realizowanie wizji silnego mężczyzny niepoddającego się słabościom powstrzymuje mężczyzn od brania urlopów czy zwolnień związanych z zadaniami rodzinnymi, co postrzegane jest jako niemęskie.

Wykraczanie poza narzucone kulturowo role może być trudniejsze, niż pokonywanie barier formalnych. Uwidacznia to stosunek do kariery i podział na zawody kojarzone z mężczyznami do których kobiety nie miały dotąd dostępu, i kobiece, które nie „pasowały” mężczyźnie. Przełamywanie schematów przynosi partnerom wiele korzyści, choć ma dla nich inne konsekwencje. Zdarza się, że mężczyzna, który przyjmuje zawód kobiecy i podejmuje pracę w damskim towarzystwie automatycznie, niezależnie od swoich kwalifikacji i umiejętności traktowany jest ze szczególną uwagą. Może to wynikać z głęboko zakorzenionego stereotypu  mającego swoje podstawy w patriarchacie, na mocy którego mężczyzna w gronie kobiet staje się nieformalnym liderem. W przypadku gdy kobieta wchodzi na obszar stereotypowo zarezerwowany dla mężczyzn – np. do wojska, czy lotnictwa traktowana jest nadal z pewną rezerwą. Musi pracować więcej, stale udowadniając swoje umiejętności.

Ponadto, robienie kariery zawodowej przez mężczyzn traktowane jest jako oczywiste i staje się powodem do dumy. Uważa się, że praca jest naturalnym środowiskiem mężczyzny. Kobieta, która decyduje się poświęcić karierze zawodowej, co jest coraz częstszą praktyką, może doświadczyć zwiększonych wymagań ze strony pracodawcy lub braku zrozumienia zwłaszcza ze strony kobiet realizujących bardziej stereotypowe role.

Silnie zakorzeniony w społecznej świadomości tradycyjny podział ról społecznych blokuje i powstrzymuje mężczyzn przed wchodzeniem w role przypisane kobiece, a kobiety przed spełnianiem się w pracy zawodowej. Tymczasem to właśnie wyjście poza kulturową rolę daje szansę do zmiany ogólnej sytuacji na rynku pracy. Uświadamianie korzyści płynących z przełamywania schematów wpłynie nie tylko na wyrównywanie różnic na rynku pracy, ale również na jakość relacji
w rodzinie.

Kontakt dla mediów:
Agencja Star PR: Izabela Walas
tel: (22) 856 55 34/40
Email: i.walas@starpr.com.pl

Brak komentarzy

Przejdz do rozmowy

Brak komentarzy!

Możesz być pierwszym rozpoczynającym konwersację.

<